Badanie moczu
Badanie moczu w ciąży jest bardzo ważne, ponieważ niektóre zakażenia układu moczowo-płciowego w początkowej fazie rozwoju mają charakter bezobjawowy. Lekarz zleca ciężarnej wykonanie badania moczu podczas każdej wizyty. Badania moczu robi się na początku ciąży, a potem między 16. a 18. tygodniem, 28. a 30. tygodniem, 36. a 38. tygodniem oraz około 40. tygodnia ciąży. Badanie moczu wykonuje się, by stwierdzić, czy nerki pracują prawidłowo i czy nie ma zakażenia układu moczowego.
Wyniki badań moczu w ciąży
Prawidłowe wyniki badań moczu w ciąży nie wskazują obecności cukru, białka, bilirubiny oraz ketonów. W moczu może się jednak znajdować minimalna liczba leukocytów (białych krwinek) i erytrocytów (czerwonych krwinek), a także wałeczki szkliste i nabłonki. Jeśli liczba leukocytów i erytrocytów jest zbyt duża w stosunku do normy lub w moczu obecne są bakterie, lekarz zleca posiew moczu. Wyniki moczu w ciąży, które mieszczą się w normie, to:
- barwa: słomkowa lub żółta;
- odczyn: kwaśny;
- klarowność: zupełna;
- bilirubina: nieobecna;
- urobilinogen: ilości śladowe;
- ciała ketonowe: nieobecne.
- ciężar właściwy: 1,005-1,030 g/cm³.
Niski wynik ciężaru właściwego moczu świadczy o dużym stopniu rozcieńczenia moczu. Taki wynik może wystąpić po wypiciu dużej ilości płynów albo przy chorobie nerek. Wysoki wynik ciężaru właściwego moczu, który wskazuje na gęsty mocz, może wystąpić na skutek biegunki bądź wymiotów.
W moczu ciężarnej nie powinny występować: cukier, białko, bilirubina. Badanie moczu pozwala wykryć poważne choroby u kobiety ciężarnej, np. gestozę ciążową czy cukrzycę. Przy cukrzycy ciężarnych w moczu wystąpi cukier, natomiast przy zatruciu ciążowym charakterystyczny jest białkomocz, czyli zwiększone stężenie białka w moczu. Obecność bilirubiny w moczu wskazuje natomiast na choroby wątroby. W przypadkach chorób ciężarnej ważne jest wczesne rozpoznanie i podjęcie odpowiedniego leczenia.
Osad moczu
Nabłonki |
Pojedyncze komórki nie stanowią powodu do obaw. Liczne nabłonki w moczu świadczą o stanie zapalnym dróg moczowych. |
Leukocyty |
Dopuszczalna liczba leukocytów w polu widzenia to 1-5. Liczba białych krwinek powyżej 10 świadczy o chorobie nerek lub o zapaleniu dróg moczowych. |
Erytrocyty |
Pojedyncze erytrocyty w polu widzenia są dopuszczalne. Większa liczba czerwonych krwinek w moczu może sugerować kamicę nerkową. |
Jeśli wyniki badania moczu sugerują stan zapalny układu moczowego albo nieprawidłową pracę nerek, lekarz kieruje kobietę ciężarną na badanie moczu na posiew. Czasami konieczne jest również zrobienie dodatkowego badania – wymazu z szyjki macicy – aby sprawdzić, czy nie doszło do stanu zapalnego dróg rodnych, niebezpiecznych zwłaszcza w ciąży. Zakażenie dróg moczowych u kobiet często bowiem idzie w parze z infekcją pochwy – drożdżakową lub bakteryjną. Po ustaleniu, jakie drobnoustroje powodują zakażenie, lekarz zaleca antybiotyk bezpieczny dla kobiety i płodu. Należy pamiętać, że nieleczona infekcja grozi porodem przedwczesnym, dlatego regularne badanie moczu w ciąży jest tak samo ważne jak badanie krwi czy USG.