Toksoplazmoza

Toksoplazmoza IgG, IgM - wyklucza zakażenie pasożytem Toxoplasma gondi, który jest bardzo niebezpieczny dla płodu.

Czynnikiem etiologicznym choroby jest pasożytniczy pierwotniak Toxoplasma gondii, żyjący w organizmach zwierząt ciepłokrwistych. Jak można zarazić się toksoplazmozą? Przez bezpośredni kontakt z odchodami zakażonych kotów, przez spożycie surowego lub niedogotowanego mięsa lub źle umytych owoców i warzyw. Jeśli kobieta jest w ciąży, toksoplazmoza przekazywana jest dziecku przez matkę. Może ona spowodować wówczas poważne uszkodzenie płodu. W Polsce rocznie od około 200 do 300 przyszłych matek ma wykrywane zakażenie pierwotniakiem.

Objawy toksoplazmozy w ciąży

Jeśli zakażeniu ulega kobieta w ciąży, prawdopodobieństwo zarażenia płodu waha się w granicach od 15 do 90%, w zależności od stopnia zaawansowania ciąży w momencie zachorowania. Szacuje się, że ryzyko zakażenia płodu w I trymestrze ciąży wynosi 17-25% i powoduje zazwyczaj samoistne poronienie płodu, obumarcie wewnątrzmaciczne albo śmierć noworodka, który przychodzi na świat ze zmianami chorobowymi. W II trymestrze ciąży wynosi 25-54%, a w III trymestrze wynosi 60-90%.

Toksoplazmoza przebiega dość łagodnie, często z powiększeniem kilku węzłów chłonnych, albo dodatkowo z ogólnym pogorszeniem samopoczucia, gorączką, bólem mięśni, gardła i głowy. Pojawia się również rumień na skórze. W niektórych przypadkach obserwowane jest powiększenie węzłów chłonnych, bóle głowy, a niekiedy także objawy zapalenia mięśnia sercowego czy zapalenia opon mózgowych. W większości przypadków objawy toksoplazmozy są nieznaczne, jednak po przedostaniu się do ludzkiego organizmu pasożyty pozostają w nim na stałe w formie utajonego zakażenia.

Leczenie toksoplazmozy w ciąży

W toksoplazmozie u ciężarnej stosuje się specjalne leki przeciwpasożytnicze, które zmniejszają ryzyko zarażenia płodu o około 60%. W organizmie zarażonej matki wytwarzane są przeciwciała klasy IgG, IgM, IgA,IgE. Na ich podstawie stwierdza się, czy dana osoba przeszła toksoplazmozę, czy właśnie na nią choruje. Przeciwciała klasy IgM wykrywa się u kobiet ze świeżo nabytym zakażeniem. Mogą się utrzymywać do roku od zakażenia, a nierzadko i dłużej. Obecnie większość lekarzy zaleca, aby przed planowaną ciążą, albo zaraz w pierwszych jej tygodniach zrobić badanie krwi, które wskaże, czy kobieta przebyła toksoplazmozę czy też nie. Jeśli tak, płód nie jest nią zagrożony. Zapobieganie sprowadza się do wykonywania badań u kobiet planujących potomstwo oraz w I, II i III trymestrze ciąży. Konieczne jest też zachowanie zasad higieny przy przygotowywaniu posiłków, zabawie w piaskownicach, dbałość o czystość kuwet kotów domowych.

Powikłania po toksoplazmozie

Poza ryzykiem poronienia, porodu przedwczesnego i niskiej wagi urodzeniowej, toksoplazmoza wrodzona naraża dziecko na częściową lub całkowitą ślepotę z powodu uszkodzenia siatkówki oka, zmiany w mózgu i całym układzie nerwowym, których następstwem mogą być drgawki, atonia mięśni, głuchota i niedorozwój umysłowy. Niektóre noworodki rodzą się z wadami czaszki w postaci wodogłowia lub tak zwanej mikrocefalii.